PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
W poszukiwaniu wzorców dla Polskiej Rady Bioetycznej. Włoski Narodowy Komitet do Spraw Bioetyki – misja, struktura i działalność
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Etyki i Filozofii Człowieka, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(2):155-162
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Od początku lat 80. ubiegłego wieku na całym świecie powstają krajowe komisje bioetyczne, wspierające władze poszczególnych państw w prawnym regulowaniu nowych kwestii dotyczących ochrony ludzkiego zdrowia i nauk o życiu. W polskim parlamencie złożony został projekt ustawy o Polskiej Radzie Bioetycznej (PRB). Ma to być organ opiniodawczo-doradczy, służący rządowi wsparciem w zakresie etycznego wykorzystywania nowych osiągnięć biologii i medycyny. Aby tę misję skutecznie realizować, będzie on musiał opracować własny statut określający wewnętrzną organizację i tryb działania. Celem pracy jest zaprezentowanie struktury i zasad funkcjonowania Włoskiego Narodowego Komitetu do Spraw Bioetyki (Comitato Nazionale per la Bioetica – CNB), legitymującego się przeszło dwudziestoletnim doświadczeniem oraz imponującym dorobkiem, jako użytecznego wzorca dla PRB. W artykule wykorzystano dokumenty statutowe i sprawozdania CNB. Uwzględniono również publikacje poglądowe oraz wypowiedzi członków komitetu. Analiza tych źródeł pozwoliła uchwycić całościowy obraz CNB, tzn. jego misję, strukturę, zasady funkcjonowania, opracowywane dokumenty, przestrzenie aktywności i ogólną specyfikę.Ewentualna adaptacja włoskiego modelu organizacji i działania oznaczałaby przede wszystkim tworzenie wewnątrz PRB małych zespołów roboczych umożliwiających równocześnie pracę nad kilkoma opiniami etyczno-prawnymi. Innymi pozytywnymi następstwami przejęcia niektórych wzorców od CNB byłoby otwarcie drogi do różnicowania trybu wydawania opinii, podejmowania inicjatyw naukowo-edukacyjnych, nawiązywania współpracy z instytucjami krajowymi i zagranicznymi oraz promowania Polski na arenie międzynarodowej.


Introduction:
Since the beginning of the eighties of the last century, national ethics councils have begun to arise in the world, supporting the authorities of individual countries in legal regulations of new issues concerning the protection of human life and life sciences. A project for an Act concerning the Polish Bioethics Committee that would be helpful for the government through competent opinions on ethical applications of new biological and medical achievements was submitted to the Polish Parliament. To effectively implement this mission, the committee will have to develop a statute establishing its internal organization and mode of operation. The aim of the article is to present the internal organization and principles of functioning of the Italian National Bioethics Committee (Comitato Nazionale per la Bioetica – CNB), which has more than two decades of experience and impressive achievements and could serve as a specific model for the functioning of the PRB. The article uses statutory documents and CNB reports. Publications and opinions of the members of the committee are also included. Analysis of these sources allows an understanding of the overall image of CNB, e.g. its mission, structure, principles of functioning, prepared documents, spheres of activity, and general specificity.The possible adaptation of the Italian model of organization and functioning would mean creating small work teams within the PRB enabling simultaneous work on several ethical opinions. Other favorable consequences of adopting certain patterns of CNB would be introducing differentiating procedures of issuing opinions, undertaking scientific and educational initiatives, establishing cooperation with national and foreign institutions and promoting Poland on the international arena. Key words: Polish Bioethics Committee, Italian National Bioethics Committee, national ethics councils, bioethics committees, bioethics

 
REFERENCJE (54)
1.
Fuchs M. National ethics councils. Their backgrounds, functions and modes of operation compared. Berlin: Nationaler Ethikrat; 2005.
 
2.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, Division of Ethics of Science and Technology. Guide No. 1. Establishing Bioethics Committees. Paris: UNESCO; 2005.
 
3.
O ochronie genomu ludzkiego i embrionu ludzkiego oraz Polskiej Radzie Bioetycznej i zmianie innych ustaw, Warszawa 28.08.2009. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, VI kadencja; Druk nr 3467.
 
4.
O podstawowych prawach i wolnościach człowieka w dziedzinie zastosowań biologii i medycyny oraz o utworzeniu Polskiej Rady Bioetycznej, Warszawa 28.08.2009. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, VI kadencja; Druk nr 3468.
 
5.
Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Zdrowia o poselskich projektach ustaw: o ochronie genomu ludzkiego i embrionu ludzkiego oraz Polskiej Radzie Bioetycznej i zmianie innych ustaw (druk nr 3467) oraz o podstawowych prawach i wolnościach człowieka w dziedzinie zastosowań biologii i medycyny oraz o utworzeniu Polskiej Rady Bioetycznej (druk nr 3468), Warszawa 13.07.2011. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, VI kadencja; Druk nr 4438.
 
6.
Bompiani A. Come e nato il CNB. W: Comitato Nazionale per la Bioetica, (red). Il Comitato Nazionale per la Bioetica: 1990-2005. Quindici anni di impegno. Roma: PCM DIE; 2005. p. 22-36.
 
7.
Bompiani A. Comitato Nazionale per la Bioetica. W: Leone S, Privitera S, (red.). Nuovo dizionario di bioetica. Roma, Acireale: Citta nuova, Istituto siciliano di bioetica; 2004. p. 206-209.
 
8.
Cattorini P, Mordacci R. Ethics Committees in Italy. HEC Forum 1992; 4(3): 219-226.
 
9.
Bompiani A. Bioetica in Italia. Lineamenti e tendenze. Bolonia: EDB; 1992.
 
10.
Camera dei Deputati, Risoluzione n. 6-00038, Roma 05.07.1988.
 
11.
Decreto istitutivo, Roma 28.03.1990. Modulario P.C.M. 194, Mod. 247.
 
12.
Incorvati G. Identity and Status of the Italian National Bioethics Committee: Contrasting Paradigms. J Int Bioethique. 2007; 18(1-2): 59-83.
 
13.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Regolamento interno, Roma. 2008. http://www.governo.it/bioetica.... pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
14.
Cattorini P. Il regolamento interno del Comitato Nazionale per la Bioetica. Kos. Rivista di scienza e etica 1990; 61: 49-53.
 
15.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Linee guida, Roma 24.04.2009. http://www.governo.it/bioetica... (dostęp: 2012.02.10).
 
16.
Lenoir N. Nationale Ethikkommissionen in Europa. Moglichkeiten und Grenzen. W: Friedrich-Ebert-Stiftung, (red.): Braucht Deutschland eine Bundes-Ethik-Kommission? Dokumentation des Expertengesprachs Gentechnik; 1997 Mar 11; Bonn: 1997. p. 5-27.
 
17.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita dei prodotti contraccettivi di emergenza, Roma 25.02.2011. http://www.governo.it/bioetica..._ abstract/Obiezione_farmacisti25042011.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
18.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Sperimentazione farmacologica nei Paesi in via di sviluppo, Roma 27.05.2011. http://www.governo.it/ bioetica/pareri_abstract/Sperimentazione_farmacologica_Paesi_via_ sviluppo_20110527.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
19.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Conoscere le proprie origini biologiche nella Procreazione Medicalmente Assistita eterologa, Roma 2011. http://www.governo.it/bioetica..._ le_proprie_origini_biologiche_nella_procreazione_medicalmente_ assistita_eterologa25112011.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
20.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Farmaci orfani per le persone affette da malattie rare, Roma 25.11.2011. http://www.governo.it/bioetica... Malattie_rare_25112011.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
21.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Mozione sull’analisi del protocollo alla Convenzione di Oviedo sui diritti umani e la biomedicina riguardante i test genetici a scopo medico-sanitario, Roma 24.04.2009. http:// www.governo.it/bioetica/mozioni/MOZIONE_PROT_ADD_CONV_ OVIEDO.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
22.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Terapia cellulare del morbo di Huntington attraverso l’impianto di neuroni fetali, Roma 20.05.2005. http:// www.governo.it/bioetica/testi/huntington.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
23.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Destino degli embrioni derivanti da procedure medicalmente assistita e non piu impiantabili (26 ottobre 2007). Roma: PCM DIE; 2009.
 
24.
Comitato Nazionale per la Bioetica. I grandi prematuri. Note bioetiche (29 febbraio 2008). Versione italiana e inglese. Roma: PCM DIE; 2009.
 
25.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Rifiuto e rinuncia consapevole al trattamento sanitario nella relazione paziente-medico (24 ottobre 1008). Versione italiana e inglese. Roma: PCM DIE; 2009.
 
26.
Comitato Nazionale per la Bioetica. La sperimentazione farmacologica sulle donne (28 novembre 2008). Versione italiana e inglese. Roma: PCM DIE; 2009.
 
27.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Pareri 2009-2010. Roma: PCM DIE; 2011.
 
28.
Incorvati G, Petrini C. The Italian National Bioethics Committee (CNB) abroad. A bibliography in foreign languages 1990-2007. J Int Bioethique. 2007; 18(1-2): 85-111.
 
29.
Bompiani A. Il Comitato nazionale per la bioetica: attivita svolta dal marzo 1990 all’ottobre 1991. Cassano delle Murge: Tip. Meridionale; 1991.
 
30.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Rapporto al Presidente del Consiglio sui primi due anni di attivita del Comitato nazionale per la bioetica: 13 luglio 1990 – 18 luglio 1992. Roma: PCM DIE; 1992.
 
31.
Boeri R. Primo bilancio dell’attivita svolta dal Comitato Nazionale per la Bioetica. Bioetica Riv Interdiscip. 1994; 2(1): 109-121.
 
32.
Defanti CA. Secondo bilancio dell’attivita svolta dal Comitato Nazionale per la Bioetica (Presidenza Ossicini, 1993-1994). Bioetica Riv Interdiscip. 1995; 3(2): 249-255.
 
33.
Pocar V. Terzo bilancio dell’attivita svolta dal Comitato Nazionale per la Bioetica (Presidenza D’Agostino, 1994-1998). Bioetica Riv Interdiscip. 1999; 7(3): 505-508.
 
34.
Pocar V. Quarto bilancio dell’attivita svolta dal Comitato Nazionale per la Bioetica (Presidenza Belinguer, 1999-2001). Bioetica Riv Interdiscip. 2002; 10(3): 488-492.
 
35.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Comitato nazionale per la bioetica (1990-1998): relazione al Presidente del Consiglio. Roma: PCM DIE; 1999.
 
36.
Berlinguer G, Mancini E. Un bilancio dell’attivita del Comitato Nazionale per la Bioetica nel triennio 1999-2001. Not Polit. 2002; 18(69): 70-78.
 
37.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Le attivita nel mandato 2006-2010. http://www.governo.it/bioetica... (dostęp: 2012.02.10). 38. Comitato Nazionale per la Bioetica. Le attivita nel 2011. http://www. governo.it/bioetica/attivita_2011.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
38.
La Torre MA, (red.). Bioetica e diritti umani. Napoli: Luciano; 2004.
 
39.
Gensabella Furnari M, (red.). Le sfide della genetica. Conoscere, prevenire, curare, modificare. Soveria Mannelli: Rubbettino; 2005.
 
40.
Comitato Nazionale per la Bioetica, Comitato Nazionale per la Biosicurezza, le Biotecnologie e le Scienze per la Vita. Test genetici e assicurazioni. Roma 20.10.2008. http://www.governo.it/bioetica... test_genetici_assicurazioni_1.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
41.
Comitato Nazionale per la Bioetica, Comitato Nazionale per la Biosicurezza, le Biotecnologie e le Scienze per la Vita. Raccolta di campioni biologici a fini di ricerca: consenso informato. Roma 16.02.2009. http:// www.governo.it/bioetica/gruppo_misto/Consenso_Informato_allegato_ Petrini_2009.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
42.
Comitato Nazionale per la Bioetica, Comitato Nazionale per la Biosicurezza, le Biotecnologie e le Scienze per la Vita. Test genetici di.
 
43.
suscettibilita e medicina personalizzata. Roma 15.07.2010. http:// www.governo.it/bioetica/pareri_abstract/Test_genetici.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
44.
Comitato Nazionale per la Bioetica, Comitato Nazionale per la Biosicurezza, le Biotecnologie e le Scienze per la Vita. Considerazioni sulla conservazione protratta del materiale biologico residuo dello screening neonatale: vantaggi, problematiche e situazione italiana. Roma 16.07.2010. http://www.governo.it/bioetica... Conservazione_materiale_biologico2.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
45.
Berlinguer G. Ways and Means of Ethics Committees. Resolutions. W: Council of Europe, (red.). Standing Conference of European Ethics Committees. Proceedings; 1994 Apr 8-9; Stockholm: Council of Europe; 1994. p. 64-66.
 
46.
Fineschi V, Turillazzi E, Cateni C. The new Italian code of medical ethics. J Med Ethics. 1997; 23: 239-244.
 
47.
Azzaro R. Etica e cultura della ricerca tra governance e informazione. Ann Ist Super Sanita. 2004; 40(3): 341-347.
 
48.
Reichlin M. Bioethics in Italy: two reasons of discontent. J Int Bioethique. 2004; 15(2-3): 173-185.
 
49.
Legge 29 dicembre 1993, n.578. Norme per l’accertamento e la certificazione di morte. (G.U. dell’8 gennaio 1994, n. 5).
 
50.
Comitato Nazionale per la Bioetica. Definizione e accertamento della morte nell’uomo. Roma 15.02.1991. http://www.governo.it/bioetica... pdf/2.pdf (dostęp: 2012.02.10).
 
51.
Maio G. Die ethische Diskussion um embryonale Stammzellen aus internationaler Sicht – das Beispiel Italien. Z Med Ethik. 2001; 47: 299-309.
 
52.
Council of Europe. European Conference of National Ethics Committees (COMETH). Questionnaire on the functioning of the national ethics committees. Report on 42 committees (29 March 2005). http:// www.coe.int/t/dg3/healthbioethic/cometh/8_Questionnaire.pdf (dostęp: 2012.04.13).
 
53.
D’Agostino F. Elogio del Comitato Nazionale per la Bioetica. W: Comitato Nazionale per la Bioetica, (red.). Il Comitato Nazionale per la Bioetica: 1990-2005. Quindici anni di impegno. Roma: PCM DIE; 2005. p. 17-21.
 
54.
Galvagni L. Bioetica e comitati etici. Bolonia: EDB; 2005.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top