PRACA ORYGINALNA
Poczucie koherencji u kobiet leczonych z powodu patologii szyjki macicy
1
Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydziału Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie
2
Studentka kierunek: Położnictwo, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu UM w Lublinie
Med Og Nauk Zdr. 2012;18(2):119-124
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Rozpoznanie patologii szyjki macicy, a zwłaszcza choroby nowotworowej, powoduje trudności przystosowawcze i jest jednym z największych źródeł niepokojów kobiet. Większość z nich doświadcza objawów stresu emocjonalnego w postaci depresji, lęku, gniewu oraz odczuwa różne symptomy fizyczne, będące skutkiem choroby i jej leczenia. Ogromne znaczenie dla procesu zdrowienia, jak również adaptacji do życia z chorobą, ma postawa kobiety oraz jej nastawienie do teraźniejszego i przyszłego życia.
Cel pracy:
Celem pracy była próba sprawdzenia poziomu poczucia koherencji kobiet leczonych z powodu patologii szyjki macicy.
Wyniki badań:
Pierwszą reakcją na stwierdzenie choroby był niepokój (66, tj. 73,3%) i/lub lęk (52, tj. 57,8%). Najczęstszą obawą dotyczącą leczenia podawaną przez badane był ból. Maksymalna liczba punktów, jaką kobiety mogły uzyskać, wypełniając kwestionariusz SOC 29, wynosiła 203 (wskaźnik ogólnego poczucia). Badane uzyskały od 87 do 165 punktów, a średnia wynosiła 132,2. Co czwarta kobieta cechowała się wskaźnikiem koherencji mniejszym lub równym 122, a 75% mniejszym lub równym 142.
Wnioski:
Rodzaj rozpoznanej choroby nie wpływał na poczucie koherencji. Kobiety leczone operacyjnie istotnie statystycznie częściej cechowały się wyższym poczuciem koherencji w odróżnieniu od tych, u których dodatkowo stosowano radioterapię, czy też radioterapię skojarzoną z chemioterapią.
Rozpoznanie patologii szyjki macicy, a zwłaszcza choroby nowotworowej, powoduje trudności przystosowawcze i jest jednym z największych źródeł niepokojów kobiet. Większość z nich doświadcza objawów stresu emocjonalnego w postaci depresji, lęku, gniewu oraz odczuwa różne symptomy fizyczne, będące skutkiem choroby i jej leczenia. Ogromne znaczenie dla procesu zdrowienia, jak również adaptacji do życia z chorobą, ma postawa kobiety oraz jej nastawienie do teraźniejszego i przyszłego życia.
Cel pracy:
Celem pracy była próba sprawdzenia poziomu poczucia koherencji kobiet leczonych z powodu patologii szyjki macicy.
Wyniki badań:
Pierwszą reakcją na stwierdzenie choroby był niepokój (66, tj. 73,3%) i/lub lęk (52, tj. 57,8%). Najczęstszą obawą dotyczącą leczenia podawaną przez badane był ból. Maksymalna liczba punktów, jaką kobiety mogły uzyskać, wypełniając kwestionariusz SOC 29, wynosiła 203 (wskaźnik ogólnego poczucia). Badane uzyskały od 87 do 165 punktów, a średnia wynosiła 132,2. Co czwarta kobieta cechowała się wskaźnikiem koherencji mniejszym lub równym 122, a 75% mniejszym lub równym 142.
Wnioski:
Rodzaj rozpoznanej choroby nie wpływał na poczucie koherencji. Kobiety leczone operacyjnie istotnie statystycznie częściej cechowały się wyższym poczuciem koherencji w odróżnieniu od tych, u których dodatkowo stosowano radioterapię, czy też radioterapię skojarzoną z chemioterapią.
Introduction:
Diagnosis of uterine cervix pathology, especially a cancerous condition, causes many adaptation problems, and is among the greatest sources of anxiety for the patients. The majority of them develop symptoms of emotional stress, i.e. depression, fear, or anger, and suffer from various physical symptoms resulting from the disease and its treatment. The attitude of the female to her present and future life is essential for proper recovery and adaptation to living with her illness.
Objective:
The purpose of study was to investigate the level of coherence among women treated for uterine cervix pathologies.
Material and methods::
The study was conducted in the group of 90 females treated for uterine cervix erosions, dysplasia and cervical cancer, in a gynecological outpatient clinic and three hospitals in Lublin. The survey study used a questionnaire developed for the purpose, a question sheet to gather data and Orientation to Life Questionnaire 29 (OTLQ-29) by Antonovsky to evaluate coherence.
Results:
The great majority of respondents (66, i.e. 73.3%) stated that their first response to diagnosis was anxiety and more than half admitted to fear – 52, i.e. 57.8%. They reported pain as the most fearful factor. Potential maximum score was 203 (general index); the respondents’ scores ranged 87-167, mean 133.2. Every fourth woman scored <122 and 75% respondents <142.
Conclusions:
The type of disease diagnosed did not affect the sense of coherence. A higher level of coherence was significantly more frequent among the women who were operated on, compared to the patients who were prescribed additional radiotherapy or radiotherapy and chemotherapy (p<0.05).
Diagnosis of uterine cervix pathology, especially a cancerous condition, causes many adaptation problems, and is among the greatest sources of anxiety for the patients. The majority of them develop symptoms of emotional stress, i.e. depression, fear, or anger, and suffer from various physical symptoms resulting from the disease and its treatment. The attitude of the female to her present and future life is essential for proper recovery and adaptation to living with her illness.
Objective:
The purpose of study was to investigate the level of coherence among women treated for uterine cervix pathologies.
Material and methods::
The study was conducted in the group of 90 females treated for uterine cervix erosions, dysplasia and cervical cancer, in a gynecological outpatient clinic and three hospitals in Lublin. The survey study used a questionnaire developed for the purpose, a question sheet to gather data and Orientation to Life Questionnaire 29 (OTLQ-29) by Antonovsky to evaluate coherence.
Results:
The great majority of respondents (66, i.e. 73.3%) stated that their first response to diagnosis was anxiety and more than half admitted to fear – 52, i.e. 57.8%. They reported pain as the most fearful factor. Potential maximum score was 203 (general index); the respondents’ scores ranged 87-167, mean 133.2. Every fourth woman scored <122 and 75% respondents <142.
Conclusions:
The type of disease diagnosed did not affect the sense of coherence. A higher level of coherence was significantly more frequent among the women who were operated on, compared to the patients who were prescribed additional radiotherapy or radiotherapy and chemotherapy (p<0.05).
REFERENCJE (28)
1.
Cendrowski K, Lewicka A. Nowotwory narządów płciowych u kobiet. Nowa Klin. 2009; 16: 1321-1328.
2.
Chosia M, Bedner E, Domagała W. Zależność efektywności skryningu cytologicznego raka szyjki macicy od badania kobiet w odpowiedniej.
4.
Nowak-Markwitz E, Kędzia W, Spaczyński M. Epidemiologia i etiologia nowotworow narządow płciowych. W: Słomko Z, red. Ginekologia. PZWL, Warszawa 2008: 638-659.
5.
Olejek A, Korona K, Zamłyński J. Epidemiologia i diagnostyka stanow przedrukowych oraz RSM. Wspołczesne standardy diagnostyki i terapii zmian szyjki macicy. Ogol Prz Med. 2007; 9/10: 51-53.
6.
Bidzan M, Zielonka-Sujkowska A, Smutek J. Niektore uwarunkowania samooceny kobiet operowanych z powodu raka szyjki macicy metoda Wertheima-Meigsa. Psychoonkologia 2001; 8: 57-64.
7.
Kosińska-Dec K, Jelonkiewicz I. Poczucie koherencji a style radzenia sobie – zmiany w czasie. W: Szewczyk L, red. Radzenie sobie i pomoc innym w zdrowiu i chorobie. Akademia Medyczna, Lublin 1997: 39-43.
8.
Łuczak-Wawrzyniak J, Kuczyński M, Roszak A. Oczekiwania i potrzeby chorych na nowotwor narządu rodnego w trakcie leczenia onkologicznego. Wspołcz Onkol. 1999; 1: 37-38.
9.
Basińska B, Czuchnowska H. Test „drzewko” Kocha w diagnozie adaptacji do choroby nowotworowej. Psychoonkologia 2000; 7: 39-48.
10.
Bidzan M, Smutek J, Zielonka A, Mielnik J, Jurczak-Czaplicka M. Strategie radzenia sobie ze stresem u kobiet leczonych operacyjnie z powodu nowotworu narządow rodnych. Psychoonkologia 1998; 3: 41-47.
11.
Knihinicka-Mercik Z, Kazimierczak I, Kazimierczak K, Graczyk I, Przestrzelska M. Styl życia kobiet po brachyterapii narządu rodnego. Onkol Pol. 2006; 4: 137-140.
12.
óMalicka I, Szczepańska J, Anioł K, Rymaszewska J, Woźniewski M. Zaburzenia nastroju i strategie przystosowania do choroby u kobiet leczonych operacyjnie z powodu nowotworu piersi i narządów rodnych. Wspołcz Onkol. 2009; 13 (1): 41-46.
13.
Antonovsky A. Poczucie koherencji jako determinanta zdrowia. W: Brzeziński J, red. Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997: 206-231.
14.
Antonovsky A. Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować. PWN, Warszawa 2005: 35; 47-49.
15.
Sarenmalm E K, Browall M, Persson L-O, Fall‑Dicson J, Gaston‑Johansson F. Relationship of sense of coherence to stressful events coping strategies, health status, and quality of life women with breast cancer. Psycho-Oncology 2011; wileyonlinelibrary. com; DOI: 10.1002/ pon.2053.
16.
Gerasimčik‑Pulko V, Pilickaitě‑Markoviene M, Bulotiene G, Ostapenko V. Relationship between sense of coherence and quality of life in early stage breast cancer patients. Acta Med Lituanica 2009; 16 (3): 139-144.
17.
Mniszewska J, Chrestowska-Jabłońska B. Strategie radzenia sobie z chorobą nowotworową a jakość życia. Psychoonkologia 2002; 4: 89-94.
18.
Mrozik B, Czabała J, Wojtowicz S. Poczucie koherencji a zaburzenia psychiczne. Psychiatr. Pol. 1997; 31: 257-268.
19.
Bidzan M. Ja realne i ja idealne u kobiet operowanych radykalnie i zachowawczo z powodu guzow łagodnych i nienowotworowych narządow rodnych. Psychoonkologia 2003; 7: 101-107.
20.
Gustavsson-Lilius M, Julkunen J, Keskivaara P, Hietanen P. Sense of coherence and distress in cancer patients and their partners. Psychooncology 2007;16 (12): 1100-1110.
21.
Alfa-Zając A, Mess E, Gryboś M, Curyło D, Sozański R. Jakość życia kobiet z chorobą nowotworową narządu rodnego. Adv Clin Exp Med. 2005; 14: 151-156.
22.
Basta A, Śliwińska A, Krysztopowicz W, Bereza K. Leczenie operacyjne wczesnych stanów nowotworowych szyjki macicy, a jakość życia. Prz Lek. 1999; 56: 76-80.
23.
Borowiak J, Bidziński M. Problemy jakości życia chorych leczonych z powodu raka szyjki macicy. Terapia 1999; 8: 30, 32-33.
24.
Knapp P, Zbroch T, Knapp P. Nowoczesne techniki diagnostyki zmian szyjki macicy – komputerowy model badania fluorokolposkopowego. Kolposkopia 2001; 2: 123-134.
25.
Łuczak-Wawrzyniak J, Kuczyński M. Jakość życia kobiet chorych na nowotwor narządu rodnego – humanistyczne wątki w onkologii. Ginekol Pol. 2002; 11: 1151-1153.
26.
Mojs E, Suchocki S, Opala T. Psychologiczne konsekwencje chorob nowotworowych. W: Opala T, red. Ginekologia. PZWL, Warszawa 2003: 197-203.
27.
Basińska B. Radzenie sobie z konfrontacją stresową a kontinuum zdrowie-choroba nowotworowa. Psychoonkologia 2001; 8: 25-32.
28.
Bidzan M, Pater-Paris M, Smutek J. Hierarchia wartości u kobiet leczonych z powodu raka szyjki macicy. Psychoonkologia 2001; 8: 65-71.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-4905 |
| ISSN: | 2083-4543 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
