PL EN
PRACA PRZEGLĄDOWA
Późna dorosłość – okres strat czy nowych wyzwań?
 
Więcej
Ukryj
1
Klinika Alergologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
 
2
Oddział Neurochirurgii, Pomorskie Centrum Traumatologii
 
3
Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Pruszczu Gdańskim
 
 
Autor do korespondencji
Paweł Zielazny   

Klinika Alergologii, Gdański Uniwersytet Medyczny
 
 
Med Og Nauk Zdr. 2013;19(3):284-287
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel pracy:
W społeczeństwach zachodnich dominuje negatywny obraz starości. Współcześni badacze sugerują jednak, że starość nie musi być tylko okresem strat. Starość może być pozytywna, nawet w obliczu choroby przewlekłej. Celem pracy było nakreślenie podstawowych strat, jakie doświadcza jednostka w okresie późnej dorosłości, a także ukazanie starości jako okresu nowych wyzwań i zadań do realizacji, zwłaszcza w kontekście założeń psychologii pozytywnej.

Wyniki:
Zgodnie z definicją WHO, okres późnej dorosłości rozpoczyna się w 60 r. ż. Do najpoważniejszych problemów osób starszych należą kłopoty ze zdrowiem, przejście na emeryturę, uszczuplenie dochodów, utrata pozycji społecznej, samotność, śmierć bliskich osób, poczucie lęku, niepewności, zagrożenia. Pojawia się konieczność wypracowania innych niż dotychczasowe mechanizmów adaptacyjnych. Mechanizmy te nie muszą być tylko negatywne. Koncepcja pozytywnego starzenia się opiera się na działaniach, które jednostka może podejmować w celu zwiększenia dobrostanu. Wypracowanie nowych, pozytywnych mechanizmów adaptacyjnych szczególnie istotne jest w przypadku osób starszych chorujących przewlekle, np. u chorych na POCHP. Do pozytywnych mechanizmów adaptacyjnych można zaliczyć m.in. wprowadzanie zintegrowanych modelów opieki, kreowanie nowych możliwości uczenia się, wolontariat.

Wnioski:
Okres późnej dorosłości jest czasem zarówno strat, jak i nowych możliwości. Człowiek posiadający wiedzę oraz umiejętności może utrzymać zdrowie i dobrą jakość życia do późnych lat.


Objectives:
In Western societies there dominates a negative image of old age. However, modern researchers suggest that old age does not have to be just a period of losses. Old age can be positive, even in the face of chronic disease. The aim of this study was to outline the basic losses experienced by an individual in late adulthood and old age, as well as the presentation of old age as the time of new challenges and tasks to carry out, especially in the context of the assumptions of positive psychology.

Results:
According to the WHO definition, the period of late adulthood begins at the age of 60. The most serious problems of the elderly are problems with health, retirement, smaller income, loss of social status, loneliness, death of loved ones, a sense of anxiety, uncertainty, and threat. There is need for developing adaptation mechanisms other those extant to-date. These mechanisms need not be only negative. The concept of positive aging is based on the activities that an individual can undertake to improve wellbeing. Development of new, positive adaptation mechanisms is particularly important for elderly people suffering from chronic diseases, such as in patients with COPD. The positive adaptive mechanisms may include, among others, implementation of integrated models of care, creating new opportunities for learning, volunteering.

Conclusions:
The period of late adulthood is a time of both loss and new opportunities. A man with knowledge and skills can maintain the health and quality of life in old age. Key words: senility, positive aging, COPD, volunteering

 
REFERENCJE (18)
1.
Straś‑Romanowska M. Późna dorosłość. Wiek starzenia się. W: B. Harwas‑Napierała (red.). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. PWN, Warszawa 2008; 263.
 
2.
Krzyżanowski J. Psychogeriatria. Wydawnictwo Medyk, Warszawa 2004; 9–10, 74–75, 79–80.
 
3.
Susułowska M. Psychologia starości i starzenia się. PWN, Warszawa 1989.
 
4.
Przetacznik‑Gierowska M. Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. PWN, Warszawa 1996.
 
5.
Neugarten BL, Havighurst RJ, Tobin SS. Disengagement and Patterns of Aging. [W:] Neugarten BL. Middle Age and Aging. University of Chicago Press. Chicago 1964.
 
6.
Cumming E, Henry W. Growing Old: The Process of Disengagement. Basic Books. New York 1961.
 
7.
Becelewska B. Repetytorium z rozwoju człowieka. Kolegium Karkonoskie. Jelenia Góra 2006.
 
8.
Hill RD. Pozytywne starzenie się. Wydawnictwo Laurum, Warszawa 2009; 42–52, 89–99.
 
9.
Steuden S. Psychologia starzenia się. Wydawnictwo Naukowe PWN 2012, 93–97, 98–100.
 
10.
Brzezińska AI, Wilowska JA. Starość w kontekście psychologii pozytywnej. W: Wieczorkowska-Tobis K, Talarska D. (red.), Pozytywna starość. Poznań 2010. Uniwersytet Medyczny.
 
11.
Kędziora‑Kornatowska K, Muszalik M, Kornatowski T. Co to znaczy zestarzeć się pozytywnie? W: Wieczorkowska-Tobis K, Talarska D. (red.), Pozytywna starość. Uniwersytet Medyczny Poznań 2010: 15–25.
 
12.
WHO. World Health Report. 2003.
 
13.
Almagro P, Calbo E, Ochoa de Echaguen A. i wsp. Mortality after hospitalization for COPD. Chest. 2002; 121: 1441–1448.
 
14.
Jassem E. i wsp. Zintegrowana opieka medyczna u chorych na zaawansowaną przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Pneumon Alergol Pol. 2010; 78(2): 126–136.
 
15.
Damps‑Kostańska I, Werachowska L, Krakowiak P. Rola opiekuna medycznego i wolontariusza w opiece nad chorymi na zaawansowaną postać przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Med Paliat Prakt. 2009; 3(2): 150–155.
 
16.
Ziębińska B. Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych (niepublikowana rozprawa doktorska). Katowice 2007. Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk Społecznych.
 
17.
Steuden S, Marczuk M (red.). Starzenie się a satysfakcja z życia. Lublin 2006. Wydawnictwo KUL.
 
18.
Dzięgielewska M. Wolontariat ludzi starszych. W: Steuden S, Marczuk M. (red.). Starzenie się a satysfakcja z życia. Wydawnictwo KUL Lublin 2006; 261–271.
 
eISSN:2084-4905
ISSN:2083-4543
Journals System - logo
Scroll to top